Bugünkü İtalya topraklarında yaşamış olan Etrüskler, Anadolu ya da Asya’dan göç etmiş olan ve ileri medeniyetleri ile Roma İmparatorluğu’na ilham kaynağı olan bir uygarlık olarak bilinirler. Etruria bölgesi olarak bilinen Tiber ve Arno nehirleri arasındaki bölgede yaşamışlardır. Romalılar bu halkı Etrusci ya da Tusci olarak adlandırıyorlardı. Kendi dönemlerinde İtalya ve çevresinde bulunan tüm medeniyetlerden daha ileri bir seviyede olan Etrüskler, günümüz dünyasındaki pek çok kuralın, geleneğin, Latin alfabesi gibi materyallerin kaynağı olan Roma uygarlığına da önemli katkılar yapmışlardır. Dolayısıyla tarihi önemi büyük olan bir uygarlık olduğunu söylemek, insanlık tarihindeki yerinin oldukça önemli olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır.
Etrüskler, çağının ilerisinde bir uygarlık olduklarını, düzenli olarak kayıtlar tutmaları, bir yazı sisteminden faydalanmaları yönleriyle de göstermişlerdir. Etrüsk alfabesi, günümüzde en çok kullanılan alfabe olan Latin alfabesinden yüzlerce yıl önce aynı topraklarda kullanılmış olan bir yazı sistemidir. Bu alfabe kullanıldığı topraklara ve zamanına dayanarak Old İtalic Alphabet yani Eski İtalik Alfabe ismiyle de anılmaktadır.
Eski İtalik Alfabe
Etrüsk alfabesi ya da Eski İtalik Alfabe olarak adlandırılan yazı sistemi ile yazılmış olan dil tam olarak çözülebilmiş değildir. Bunun en önemli nedeni birçok uygarlığın geride bıraktığı tarihi kalıntılarda rastlanan ve eski dillerin çözülmesini kolaylaştıran çift dilli anıtlara, yazıtlara rastlanamaması olarak gösterilebilir. Tabi Hristiyanlığın ve Katolik Kilisesi’nin merkezi olarak kabul edilen topraklarda (Roma- Vatikan), pagan olarak kabul edilen Etrüsklere ait olan eserlerin sistemli olarak yok edilmiş olması da önemli etkenlerden birisidir. Sonuç olarak Etrüsk dili dilbilimciler tarafından tam olarak çözülemeyen ama Hint-Avrupa dil ailesine ait olmadığı bilinen bir dildir.
Eski İtalik Alfabe ya da Etrüsk alfabesi olarak bilinen alfabe ile yazılmış olan en eski örnekler M.Ö. 700 yılına aittir. Bu alfabede 26 harf bulunuyordu. Bu harf sayısı da pek çok alfabeye esin kaynağı olan Yunan alfabesinin çağdaş formlarındaki 26 harfe karşılık geliyordu. M.Ö.600 yılına kadar böyle kullanılan alfabe, o dönemlerde yaşadığı gelişmeler nedeniyle farklılaştı. Bu dönemde Etrüsk dilindeki sesleri temsil etmeyen harfler alfabeden çıkartıldı. Etrüsk dilinde 22 ses bulunuyordu. Dolayısıyla Etrüsk alfabesi ya da Eski İtalik alfabedeki harf sayısı da 22’ye düştü.
Eski İtalik Alfabe bugünkü İtalya topraklarında kullanılmıştı.
Etrüsk alfabesi M.Ö. 2 yüzyıla kadar etkin olarak kullanıldı. Bu dönemde yükselişte olan Latin alfabesinin kullanımının yaygınlaşması ile birlikte zaman içinde unutuldu ve ortadan kalktı. Bazı yazıtlarda sağdan sola bazılarında ise soldan sağa yazılmış olan Etrüsk yazıları, insanlık tarihi için çok önemli olan bazı bilgileri içeren yazılar olarak kabul edilebilir. Bunun nedeni ise günümüz yaşantısındaki pek çok farklı şeyin temellerini atmış olan Roma İmparatorluğu’nu önemli ölçüde etkileyen bir uygarlık olması olarak gösterilebilir. Dolayısıyla Etrüsk alfabesi ya da Eski İtalik alfabe ile yazılmış olan eserler, insanlık tarihi hakkında çok önemli bilgiler verebilir.
(No Ratings Yet)
Loading...