Göktürk alfabesi harf sayısı 38 olarak belirlenmiştir. Alfabe detaylı şekilde incelendiği zaman sessiz harflerin yoğunlukta olduğu daha net görülür. Harf sisteminde sadece 4 adet sesli harf bulunmaktadır. Göktürk Devleti tarafından resmi kullanım aralığına bakıldığı zaman 7. Yüzyıl ile 9. Yüzyıl arasında alfabe resmi olarak kullanılmıştır. Fakat bunun öncesinde milattan önceye varan bir kültürel birikim ve oluşumun söz konusu olduğu net olarak görülür.
Alfabenin Ayırt Edici Özellikleri Nelerdir?
Göktürk alfabesi harfleri ve alfabenin tamamı ile alakalı olarak dikkate alınması gereken hususlardan bazıları;
- Alfabe 38 harften oluşmakta ve içerisinde toplamda 9 adet de birleşik harfi barındırmaktadır.
- Yazılış şekli incelendiği zaman sağdan sola ve yukarıdan aşağıya olarak iki farklı biçimde uygulanabilir. Bu yöntemlerin ikisi de dönem dönem kullanılmıştır.
- Yazı sisteminde karışıklık çıkmaması adına kelimeler arasına iki nokta konulmaktadır. Bu özellik dahi alfabenin ne denli yetkin bir düzeyde olduğu ile alakalı fikir verir.
Göktürk alfabesi Türk tarihi için büyük öneme sahiptir, resmi olarak kullanılan sistemli ilk alfabe olarak tanımlanır.
Orhun Kitabelerinin Önemi Hakkında İnceleme
Göktürk alfabesi özellikleri incelenirken en önemli hususlardan biri Orhun Kitabeleri’nin dili olmasıdır. Orhun kitabeleri ile alakalı olarak dikkate alınması gereken temel bilgiler şu biçimde sıralanır;
- Türk adının geçtiği ilk Türkçe eserdir. Bu noktada bilinmesi gereken husus daha öncesinde Türk adı Çin, Bizans ve Arap kaynaklarında geçmektedir. Türkçe bir eserde ilk geçtiği nokta ise Orhun kitabeleri olmuştur.
- Hali hazırda kullanılan Türkçe kelimelerin birçoğuna bu yazıtta rastlayabilirsiniz. Örneğin Tengri ( tanrı) kelimesi örnek olarak verilebilir.
- Yazıtın temel özelliklerinden bir diğeri de söylev niteliğinde olmasıdır. İçerik incelendiği zaman halkın yönetimine nasıl bakıldığı gibi önemli hususlarda bilgi verildiği anlaşılır.
Alfabede Rakam Var Mıdır?
Göktürk alfabesi tarihi incelenirken dikkat çeken noktalardan biri de rakamların herhangi bir sembol ile gösterilmemesidir. Örneğin bir yazı içerisinde 10 yazılmak isteniyorsa direkt olarak –on- şeklinde belirtilmektedir. Bunu gösterecek herhangi bir sembol grubu ortaya koyulmamıştır. Bu konuda yapılan kazılar hala devam etmektedir henüz bu bilgiyi çürütecek bir tarihi kalıntıya rastlanmamıştır.