Bu kodlama sistemi dünyadaki tüm havacılar tarafından bilinir ve kullanılır.
Havacılık alfabesi ile kast edilen (alfabe kelimesi kullanılsa bile) anladığımız anlamdaki bir alfabe değildir. Aslında İngiliz Latin Alfabesi harflerinin belli kelimeler kullanılarak kodlanmasıdır. Böylece havacılıkta kullanılan kısaltmaları (havaalanı isimleri, havayolu şirketlerinin isimleri vb. kodlanmıştır) ifade etmek, telsizde karşı tarafta bulunan kişiye hatasız şekilde iletmek mümkün olur. Tüm dünyada kullanılan kodların aynı olması sayesinde, farklı dillerde konuşan havacıların bile hava trafiği konusunda telsizde yaptıkları konuşmalar kolay anlaşılabilir hale gelir. Havacıların yanı sıra denizciler de aynı kodlama sistemini kullanırlar. Havacılık Alfabesi olarak anılan kodlama sistemi şu şekildedir:
a:alpha
b: bravo
c: charlie
d: delta
e: echo
f: foxtrot
g: golf
h: hotel
i: india
j: juliet
k: kilo
l: lima
m: mike
n: november
o: oscar
p: papa
q: quebec
r: romeo
s: sierra
t: tango
u: uniform
v: victor
w: whiskey
x: xray
y: yankee
z: zulu
Kodlamalar Nasıl Yapılır ve Ne İşe Yarar?
Bu kodlama sisteminde kullanılan harfler İngiliz Alfabesinde kullanılan harflerdir ve kodlamalar da İngilizce telaffuza uygun şekilde yapılır. Kodlamaya örnek vermek amacıyla, Türk Havayollarının 3’lü kodu olarak kullanılan THY ele alınabilir. THY kodu, Havacılık alfabesinde kullanılan ortak kodlama sistemine göre ‘tango, hotel, yankee’ olarak kodlanır, baş harfleri THY kısaltmasını, kodunu oluşturur. Telsizde konuştuğu kişinin bu kodlamayı yaptığını duyan görevli, konuştukları konunun THY hakkında yani Türk Hava Yolları hakkında olduğunu anlar.
Bu kodlama sisteminin kullanılmasının amacı ise havacılıkta iki tarafın kolay şekilde anlaşmasını sağlamak ve tüm evraklarda kullanılan kısaltmalar sayesinde işleri biraz daha kolaylaştırmaktır. Sistemin bir diğer faydası da maliyet avantajı sağlamak olarak gösterilmelidir. Havacılıkta tüm dünyada kullanılan mesajlaşma sistemi Sitatex isimli bir sistemdir. Bu sistemde ücretlendirme harf başına yapılmaktadır. Havalimanlarının isimleri, havayolu şirketlerinin unvanları, uçakların milliyetleri gibi birçok konuda kullanılan havacılık kısaltmaları, kullandıkları (oldukça pahalı) mesajlaşma sisteminde de önemli bir maliyet avantajı sağlamaktadır.
Ambulans uçaklarda ya da diğer uçaklarda seyahat eden hastaların veya diğer kişilerin adları gibi özel isimler de Havacılık Alfabesi kullanılarak kodlanır.
Kullanılan belirli kısaltmaların yanı sıra özel isimleri belirtmek gibi işler için de kodlama sisteminden faydalanılır. Örneğin uçak herhangi bir havaalanından kalktıktan sonra buradaki istasyon (Origin) uçağın gideceği alandaki istasyona (destinasyon) kalkış mesajı (Movement mesajı) gönderir. Böylece uçağın ulaşacağı yerde gerekli olan hazırlıkların yapılması sağlanmış olur. Uçakta özel hizmet verilmesi gereken, yardıma ihtiyaç duyan ya da hasta olan yolcular (ve gerekliyse isimleri, diğer bilgileri) PSM(Passenger Service Message) olarak kodlanan bir mesaj çekilerek bildirilir. Örneğin uçakta ‘Ali Kaya’ isminde bir hasta varsa; alpha- lima-india// kilo- alpha- yankee-alpha olarak kodlanan ismi, uçak dünyanın herhangi bir yerindeki havaalanına, mesela Çin’de bir havaalanına inse bile hatasız olarak iletilir.
Havacılık Alfabesinin Kullanım Amacı
Havacılık alfabesi olarak isimlendirilmekten daha çok ‘Havacılık Dili’ olarak adlandırılması doğru olan bu kodlama sistemini kullanmanın asıl amacı, dünyanın her yerindeki havacılık birimleri arasında standardizasyon sağlamaktır. Telsiz veya telefon görüşmeleri ile yapılan haberleşmelerde bazı anlaşmazlıklar ya da kesintiler olabilir. Özellikle farklı dilleri konuşan havacılar arasında yapılan haberleşmelerde bu anlaşmazlıkları önleyen Havacılık Dili ya da Havacılık Alfabesi, kazaları önleyen çok önemli bir araç olarak kabul edilmesinin yanı sıra, havacılık şirketlerinden hizmet alan yolcuların/şirketlerin işlerinin aksamasını da önlemektedir.
Kodlamada İngilizce kullanılmasının sebebi ise uluslararası alanda en geçerli iletişim dilinin İngilizce olmasıdır. Havacılık sektöründe görev yapan kişilerin İngilizce dil seviyeleri yeterli olmasa bile Havacılık Alfabesi olarak adlandırılan kodlama sistemindeki kodları bilmeleri zorunludur.