Kur’an-ı Kerim, kutsal kitaplar arasında yer alan ve İslam dininin ana kitabı olan kitaba verilen isimdir. İslam hukukunun oluşturulmasında esas olarak alınan kaynaktır. Hadislerle birlikte İslam hukukunun yani şeriatın dayanağını oluşturur. Yeryüzündeki tüm Müslümanlar da ibadetleri esnasında Kuran’da yer alan bölümlerden bazılarını okurlar.

Müslümanlar İncil, Tevrat ve Zebur’u da Allah tarafından insanlara gönderilmiş olan kutsak kitaplar olarak tanımlarlar. Müslümanlara göre Kur’an-ı Kerim’in farkı ise bu kitapların aksine bozulmamış olmasıdır. Diğer üç kutsal kitabın sonradan bozulduğuna, tahrif edildiğine inanan Müslümanlar, insanlara en son gönderilen kutsal kitap olan Kur’an-ı Kerim’in kıyamete kadar bozulmadan kalacağına, Allah tarafından korunacağına inanırlar. Bu nedenle Müslümanlar için sadece ibadetleri sırasında değil, hayatlarının her anında faydalanılabilecek bir kaynak olduğuna inanılır. Dünya üzerinde yaşayan yaklaşık 1,5 milyar kişilik Müslüman nüfusunun önemli bir kısmı da Kur’an-ı Kerim okumayı öğrenirler ve Bu alışkanlıklarını hayatları boyunca devam ettirirler.

Kur’an kelimesi Arapça ‘okudu’ anlamına gelen ‘qarâ’â (قرأ)’ sözcüğünün 3 harfli mastarıdır. Okumak veya okunan şey anlamına gelmektedir. Kerim sözcüğünün anlamları ise ‘soylu, asil’ ve ‘eli açık, cömert’ olarak verilebilir. Mushâf-ı Şerif ve Furkân-ı Hâkim gibi isimlerle de anılan Kur’an-ı Kerim’in 610 yılının Ramazan ayının Kadir Gecesi’nde Mekke’deki Nur Dağı üzerindeki Hira Mağarası’nda Hz. Muhammed’e indirilmeye başlandığına, vahyin 23 sene sürdüğüne ve bu şekilde tamamlandığına inanılır.

Kur’an-ı Kerim’in kitap haline getirilmesi ise peygamberin vefatından sonra gerçekleşmiştir. Mus’haf (sayfalar haline getirilmiş) olarak anılan kitap şeklini alana kadar hafızların ezberinde muhafaza edilen Kur’an, dönemin hâlifesi olan Ebu Bekir ve Ömer bin Hattab, Osman bin Affan, Zeyd bin Sâbit,  Abdullah bin Zübeyr, Sa’d bin Ebi Vakkas ve Abdurrahman bin Haris bin Hişâm gibi isimlerin çabalarıyla yazılı hale getirilmiştir.

Dünyadaki Müslümanların çoğunun okumayı bildikleri Kur’an-ı Kerim, ilk olarak bu şekilde yazılı hale getirilmişti. İlk Kur’an yazılışında kullanılan Arap Alfabesi, 22 harfi karşılayan 15 farklı noktalama işaretsiz karakterden oluşmaktaydı. Bugün Arap Alfabesinde ve Kur’an Alfabesi olarak isimlendirilen alfabede bulunan 28 harfe karşılık gelen bu karakterler, alfabeye bağlı olarak kıraat mezheplerinin ortaya çıkmasına yol açmıştır. Haccac döneminde birbirine benzeyen harfleri ayırabilmek amacıyla imla kuralları benimsendi ve sesli harfler oluşturuldu. Hatta birçok Kur’an nüshasında harekeler ve yeni işaretler renkli olarak yazıldı, asıl metnin parçası olarak kabul edilmedi.

Kuran Alfabesi

Kuran Alfabesi temelde Arap Alfabesi ile aynı yazı sistemidir. Ama Arapça metinlerde bazen kullanılan kimi zamanlarda ise kullanılmayan ‘Hareke sistemi’ kullanılmıştır. 8. yüzyılda Halil ibni Ahmed (El Farahidi) tarafından oluşturulan hareke sistemi, tamamı sessiz olan harflere ses verilebilmesini, sessizleştirilebilmesini, seslerin uzun okunabilmesini veya seslerin birleştirilebilmesini sağlamaktadır. Yani Arap Alfabesinde yer alan harfleri bilen kişilerin Kur’an’ı okuyabilmelerine ya da Arapça metinleri okuyabilmelerine imkân sağlar. Tabi Arap Alfabesinin ya da Kuran Alfabesinin sağdan sola doğru yazıldığını ve okunduğunu unutmamak gerekir.

ARAP ALFABESİ:

Hareke sisteminde fetha (üstün), kesra (esre), damma (ötre), tenvin (iki üstün, iki esre, iki ötre), sükûn (cezm), teşdid (şedde) olmak üzere 8 temel işaret vardır. Bunlar üstlerine veya altlarına geldikleri harflere ses vermekle veya birleştirmekle görevli olan işaretlerdir.

Fetha (فتحة‎‎):   Üstün olarak da isimlendirilen bu işaret, resimde görülen şekilde karakterin, harfin üzerine çizilen hafif eğik ve düz çizgidir. Üzerinde bulunduğu ince harfleri e sesine, kalın harfleri a sesine yakın olduğu söylenebilecek olan bir sesle seslendirir.

Kesra (كسرة):   Türkçede esre olarak bulunan bu işaret, harfin altına çizilen hafif eğik düz çizgi biçimindedir. İnce harflere i sesini, kalın harflere ı sesini vermek amacıyla kullanılır.

Damma (ضمة): Türkçede ötre olarak bilinen işaret, harflerin üzerine gelen fiyonk biçimindeki işarettir. Kalın harflere u sesini, ince harflere ü sesini vermektedir.

Cezim (harfin üzerine gelen küçük daire şeklinde işaret):  Harflerin harekesiz okunmasını sağlamaktadır. Örneğin aşağıdaki şekilde olduğu zaman yani üstünlü hemze (elif) ile cezimli lam birleşince (el) şeklinde okunur.

Teşdid (şedde): Harfin üzerine gelen, birleşmiş iki küçük u şeklindeki işarete verilen isimdir. Üzerine geldiği harfi ilki cezimli ikincisi harekeli olmak üzere iki defa okutur. Örneğin aşağıdaki harf (inne) biçiminde okunur.