Macar dili, dünyanın öğrenilmesi ve kullanılması en zor dili olarak gösterilen dillerden birisidir. Dolayısıyla dili öğrenmeden önce Macar alfabesi, kullanılış şekilleri ve harfler hakkında bilgi edinmek yerinde olabilir. Günümüzde kullanılan Macar alfabesi Latin alfabesinden uyarlanmıştır ve 44 harften oluşan bir alfabedir.
Sondan eklemeli bir dil olarak bilinen Macarca, ‘egeslegmegszentségteleníttethetetlenebbjeitekként’ gibi çok uzun kelimeler barındıran bir dildir. Bu kelimenin anlamı ise ‘Kutsallığı bozulma olanağı en az olan sizler gibi’ şeklinde verilebilir. Macar dilinde vurgunun da önemli olduğunu, yapılan vurguya göre kelimelerin anlamlarının değişebildiğini belirtmek gerekir. Ayrıca bazı farklı özellikler taşıyan bir dil olduğunu da belirtmek gerekir. Örneğin Macarca dilinde ya da kültüründe soyadların isimden önce verilmesi, belirtilmesi, isimlerin kullanılışının ve yazılışının da farklı olmasına neden olur. Macarca, Macaristan, Slovenya, Sırbistan Avusturya, , Hırvatistan, Slovakya, Ukrayna, Romanya gibi ülkelerde ve İsrail’de (II. Dünya Savaşı’nda iskân edilen Macar Yahudiler) 12 milyonun üzerindeki kişi tarafından konuşulan bir dil durumundadır.
Macar alfabesi olarak da isimlendirilen Sekel alfabesi
Günümüzdeki Macarca çok zor bir dil olarak kabul edilse de, bahsedilen Macar dili ve Macar alfabesi yakın dönemlerde kullanılmaya başlanmıştır. Tarihi Macar alfabesi ise sürekli olarak kullanılmasa da, kesintiler ve bazı sorunlar yaşamış olsa da, 1850’li yıllara kadar kullanılan bir alfabe görünümündedir. Bu alfabe 40 harften oluşmaktadır. Runik yazı karakteriyle büyük benzerlikler taşıyan tarihi Macar alfabesi, Göktürk alfabesi ya da Orhun alfabesi olarak bilinen geleneksel Türk alfabesi ile akraba olduğu düşünülen bir alfabedir. Göktürk alfabesi ile tarihi Macar alfabesinin kökeninin aynı olduğunu, tarihi Macar alfabesinin Göktürk alfabesinden esinlenen bir alfabe olduğunu düşünen bilim adamlarının sayısı hiç de az değildir. Macar alfabesinde kullanılan rakamlar ise roma rakamlarına benzeyen karakterdir. Bu nedenle Roma rakamları ortaya çıkmadan önce kullanıldığı düşünülebilir. Macar dilindeki bazı kelimelerin Türkçe ile büyük benzerlikler taşıması da Macarların Hun Türklerinin soyundan geldikleri, alfabelerinin de Orta Asya’da kullanılan Türk alfabeleri ile bağlantılı olduğu düşüncelerine güç kazandırmaktadır.
Macaristan topraklarında yaşayan Sekeller, Avrupa Hun İmparatorluğu’nun tarihten silinmesi sonrasında Karpat Havzası’nda yaşamaya başlamışlardır. 895 yılında Macarlar gelene kadar varlıklarını devam ettirmişlerdir. Sekeller tarafından kullanılan alfabe, Göktürk alfabesi ile akraba olduğu kanıtlanmasa da büyük bir oranda ondan türediği düşünülen bir alfabe olarak gösterilebilir. Sekeller 1800’lü yıllarda ve son dönemlerde kendilerini gösteren bir topluluk olarak biliniyor. Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de toplanan ve Romanya’nın Sekel bölgesinde bulunan Sekellerin özerkliği, bağımsızlığı gibi istekler için gösteri yapan Macarlar, basınımızda çeşitli vesileler ile yer almıştı.
Sekel alfabesini kullanan hatta bu alfabeyi geleneksel Macar alfabesi olarak adlandıran Macarlar, Latin alfabesine geçilmesi ile birlikte edebiyat ve kültür alanlarında geri kaldıklarını düşünüyorlar. Daha doğrusu bu şekilde düşünen Macarların sayısı hiç de az değil. Sonuç olarak Sekel alfabesi ya da Macar alfabesi, dikkatle incelenmesi gereken ve insanlık tarihi için, Avrupa’nın geçirdiği dönemlerin daha iyi anlaşılabilmesi için yüksek önemi olan bir yazı sistemi olarak görünüyor. Tabi Sekel kültürü, dilleri, eski siyasal ve sosyal yapılanmaları hakkında bilgi edinmek de, Türk topluluklarının tarihi hakkında ilginç bilgiler sağlayabilir.
(1 votes, average: 5,00 out of 5)
Loading...