Selçuklu dili ve alfabesi, birbirinden farklı kültürlerin izlerini taşır. En büyük devletlerden bir tanesi olan Selçuklu, hüküm sürdüğü süre boyunca bağımsızlığı altına aldığı birbirinden farklı topluluk ve kültürlerden etkilenmiştir. Türklerin kullandığı alfabeler ve özellikleri göz önünde bulundurulduğunda, hepsindeki temel noktanın topluluklar arasında iletişim kurmak olduğunu söylemek gerekir. Uygur, Kiril, Arap, Göktürk ve Latin alfabeleri Türklerin tercih ettikleri seçenekler arasında gösterilir.
Farklı Alfabeler Seçenekleri
Selçuklu devleti, uzun yıllar büyük topraklar üzerinde hüküm sürdüğünden dolayı dil çeşitliliği fazladır. Günlük yaşamda, toplulukların birbirleri arasında yaygın olarak kullandığı diller arasında, Kiril, Göktürk ve Arap harfleri gösterilir. Ancak devletler arasında yazışma dili olarak Selçuklu yazısı tercih edilmiştir.
- Tarih boyunca Türkler tarafından en uzun kullanılan alfabe, Kiril olarak karşımıza çıkar.
- Selçuklu yazısı belirlenmiş olsa da toplumlar, düşündüklerini ifade etmek için belirtilen alfabeyi tercih etmişlerdir.
- Günümüze Selçuklulardan ulaşan birbirinden farklı yazılı kitabe ve anıt kaldığı için dil yapıları hakkında fikir edinmek son derece kolaydır.
- Geçmişini ve dedelerinin kullandığı dilleri merak edenler için Türk coğrafyasında seçenekler oldukça fazladır.
Selçuklu döneminden kalma yaz yazıtlarda daha çok arapça harfler kullanılmıştır.
Kiril Alfabesi Son Derece Yaygın
Kiril alfabesi, Selçuklu başta olmak üzere Osmanlı, Gazneli ve İhşitler tarafından da tercih edilen en etkili dillerden bir tanesidir. Kolay ve pratik olması nedeniyle farklı devletler hem halk arasında hem de devletler için oluşturulan yazışmalarda Kiril alfabesinden destek almışlardır. Göktürk alfabesi de yine aynı şekilde Selçuklu ve Türk topraklarında hüküm süren diğer devletler tarafından çok fazla tercih edilmiştir.
En Uzun Süreli Arap Alfabesi
Yukarıda belirtilenler dışında Selçuklu alfabesi içerisinde Arap harflerinin etkisi de oldukça fazladır. Alfabeler hakkında bilgi edinmek adına araştırma yapanlar Selçuklu metinleri içerisinde Arap harflerinin de etkilerini görürler. Uzun yıllar öncesinde birbirinden farklı uygarlıkların yaşadığı Türk topraklarında dil seçenekleri oldukça fazladır. Her toplum birbiri ile etkileşim kurmak adına anlaşabileceği farklı diller geliştirmiştir. Bu sayede günümüze kadar Selçuklu devletinden ve diğer halklardan ulaşan yazılı metinlerin sayısı oldukça fazladır.