Latin alfabesi günümüzde kullandığımız alfabedir. Türkler tarih boyunca farklı alfabeler kullanmışlardır ve son olarak Latin alfabesi günümüzde de kullanılmaktadır. Hint Avrupa dil ailesine ait olan Latince temelde 23 harften oluşmaktadır. Milletler kendi dil özelliklerine göre bu alfabeye ekleme ve çıkarma yapmışlardır. Türkler de kendi ses değerlerimize uygun olan Ç, Ğ, İ, J, Ö, Ş, U, Ü harflerini ekleyip Q ve X harflerini de çıkararak kendi dil özelliklerimize uygun 29 harfli bir alfabe oluşturmuşlardır.
Türklerin Kullandığı Alfabeler
Göktürk alfabesi Türklerin kullandığı Türk alfabesidir. Bu alfabe 38 harften oluşmaktaydı. Uygur alfabesi ise Uygur devletinin kullanmaya başladığı 22 harften oluşan bir Türk alfabesidir.
Orta Asya’ta Türklerin kullandığı ilk alfabe ise Orhon alfabesidir. Bu alfabe ile Yenisey Yazıtlarının yazıldığını biliyoruz. Soğd alfabesini de Türkler çok kısa bir süre de olsa kullanmışlardır. Bugut Yazıtında soğd alfabesinin kullanıldığını kanıtlayan belgeler bulunmaktadır. Bu alfabe Arapça gibi sağdan sola yazılan bir alfabedir.
Türklerin kullanmış olduğu bir başka alfabe de İbrani alfabesidir. Bu alfabe 22 temel sessiz harften oluşur ve bu alfabe ile yazılmış Gezer takvimi 10. yüzyıldan beri korunmaktadır.
Kiril alfabesi de 11’i sesli harf olan 38 harften oluşan bir alfabedir ve bu alfabe günümüzde hala Orta Asya Türk devletlerinin bazılarında kullanılmaktadır.
Türklerin İslamiyet’i kabul etmesi ile birlikte sosyal yaşamda değişiklikler olduğu gibi alfabe de değişmiştir. İslamiyet ile birlikte Türkler Arap alfabesini kullanmaya başlamışlardır. Birçok Türk devleti, Gazneliler, Karahanlılar, Tolunoğulları, Selçuklular, İhşitler ve Osmanlı devleti Arap alfabesi kullanmıştı ve Arap alfabesi ile yazılmış birçok eser günümüze ulaşmıştır.
Günümüzde Kullandığımız Alfabe
Cumhuriyetin ilanından sonra 1928 yılında Latin Alfabesi Kabulü gerçekleştirilmiştir. Günümüzde hala kullandığımız Latin alfabesinin kabul edilmesinin nedeni daha kolay öğrenilebilir olmasıdır. Bu sayede ülkedeki okuryazar oranı artmıştır.
Latin Alfabesinin Kökeni
Latin alfabesini hangi uygarlık bulmuştur? Latin alfabesi eski Romalıların Fenike alfabesinden türeterek oluşturdukları bir alfabedir. Önce eski Roma alfabesini kullanan Etrüskler alfabeyi evrimleştirerek Etrüsk alfabesinin kullanmışlar ve sonra Romalılar bu alfabeyi benimseyerek 23 harfli Latin alfabesini oluşturmuşlardır.
(No Ratings Yet)
Loading...