Urartuca, Doğu Anadolu Bölgesi’nde yaygınlaşan dillerden bir tanesi olmak ile birlikte bir dönem toplumların anlaşmasında araç olarak kullanılmıştır. Her ne kadar Urarturlular günlük yaşamlarında çok fazla yazılı metinleri ya da sözleşmeleri kullanmıyor olsalar da savaş ya da önemli olaylarda günümüze pek çok tarihi eser bırakmıştırlar. Urartu kelimeler diğer dillere göre zor olmak ile birlikte keşfedilmesi ve yorumlanabilmesi uzun yıllar almıştır.
Asur Çivi Yazısı Kullanılır
Urartucayı çözmek adına tarihçiler ve uzman arkeologlar genellikle Asur çivi yazısını kullanır. Her sembol farklı bir anlama geldiği için yorumlamak ve bir anlam çıkarabilmek son derece zordur. Tüm dünya üzerinde yalnızca 38 kişinin Urartuca bildiği ve yazılan metinleri problemsiz bir şekilde okuyabildiği söylenir.
- Urartu dili ve yazısı kolay olmamak ile birlikte tarihçileri bile ciddi anlamda zorlar.
- Günümüzde Urartulardan kalan yazıtların sayısı ortalama 180’i geçmemektedir.
- Yaşamları boyunca her olayı kayıt altına almadıkları için son derece az eserler bırakmışlardır.
- Yazıtlarında savaşlar dışında inşa ettikleri sulama kanalları, kaleler ya da yaşam biçimleri anlatılır.
Hiçbir Dil İle Akrabalığı Yok
Urartular hiçbir dil ile akrabalığı olmayan farklı bir alfabe geliştirmişlerdir. Genellikle sembollerden oluşan alfabe içerisinde tüm yazılanları anlamlandırmak ve yorumlamak son derece zordur. Arkeoloji kazılarında görev yapan uzmanlar, herhangi bir dil ile akrabalığı olmadığı için çıkan yazılı metinleri yorumlamakta zorlanır. Urartular erzak ya da gıdalarını da ne kadar ürün depoladıklarını hatırlamak adına kil tabletler üzerine kaydetmişlerdir. Son derece gelişmiş bir toplum olmalarına rağmen iletişim kurma aşamasında çok fazla yazılı kaynak olmadığı için problem yaşanır.
Eserler Tanrı Hadid’e Gönderilir
Urartularda Tanrı Hadid kutsal olarak kabul edilir. Urartu alfabesi içerisinde ilk yazıt, Madırburç yani Sardır Burcu olarak karşımıza çıkar. Özellikle savaş dönemlerinde hazırlanan tüm yazıtlar, baş tanrı olarak bilinen Hadid’e gönderilir. Yapılan her iş ya da kazanılan zaferlerde tanrı Hadid’in yol gösterici olduğundan bahsedilir. Eserleri hala Van ve çevresinde bulunan Urartular, anlaşılması zor ve karmaşık bir dil geliştirmişlerdir.